Avrupa’nın bir sonraki krizi: Su – POLITICO

Daha yeni bahar geldi ve Avrupa kurumaya başladı.

Milyonlarca Katalan’a hizmet veren mühim bir rezervuar azalıyor. Su yüzünden çıkan bir çatışma, bazı köylerin artık sakinlerine musluk suyu sağlayamadığı Fransa’da çatışmaları tetikledi. Ve İtalya’nın en büyük nehri şimdiden geçen Haziran ayına kadar akıyor.

Nisan ayı itibariyle Kıtanın dörtte birinden fazlası kuraklık içinde ve birçok ülke geçen yılki kemik kurusu yazının tekrarı – yada daha kötüsü – için hazırlanıyor.

Uydu verilerini kullanan bir emek verme, bu senenin başlarında Avrupa’nın 2018’den beri şiddetli kuraklıktan muzdarip bulunduğunu doğruladı. Artan sıcaklıklar, Kıtayı suyun daha da istikrarsız hale geldiği tehlikeli bir döngüye sokarak bu açıktan kurtulmayı zorlaştırıyor.

Uydu çalışmasının baş yazarı Torsten Mayer-Gürr, “Birkaç yıl ilkin Avrupa’da yeterince suyumuz bulunduğunu söylerdim” dedi. “Şimdi sorunlarla karşılaşabiliriz benzer biçimde görünüyor.”

Uzmanlar, önümüzdeki haftalardaki yağışlı koşulların üst toprağı doldurup tarıma destek olabileceği, sadece yağmurlu bir baharın bile Avrupa’nın devam eden yeraltı suyu kıtlığını gideremeyeceği mevzusunda uyarıyor.

Yaz yaklaşırken, hükümetler artık hem mevcut hem de gelecekteki kıtlıkları ele almak için savaşım ederken, bununla birlikte su üstünde artan rekabetten meydana gelen gerilimleri yönetiyor.

Geçen hafta İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, kuraklığın “gelecek yıllarda ülkemizin ana siyasal ve bölgesel tartışmalarından biri olacağını” söylemiş oldu.

Kış kuraklığı

Geçen yılki zamanı kuraklık, Avrupa’nın yüzey ve yer altı rezervuarlarını tüketti.

Kışın rahatlama getirmesi gerekiyordu. Sadece Kıtanın en fazlaca etkilenen bölgelerinin bir çok fazlaca azca yağmur yada kar görmüş oldu.

Ocak ve Şubat aylarında üst üste 30 günden fazla yağmur yağmayan Fransa, 60 senenin en kurak kışını yaşadı.

İtalya’nın CIMA araştırma kuruluşu, Nisan ortasına kadar kar yağışında yüzde 64’lük bir azalma buldu. Po nehri geçen yaz olmasıyla birlikte alçak akıyor; Garda Gölü şimdiden averaj seviyesinin yarısından daha azca seviyede.

İspanyol çiftçiler derneği COAG’ın bir raporu, bazı tahılların bu yıl dört bölgenin tamamında “iptal edilmesi” icap ettiğini belirtti; bir meteorolog El País’e “zeytin hasadının neredeyse tamamına veda etmesini” söylemiş oldu.

Barselona’nın kuzeyindeki Sau rezervuarı o denli alçaldı ki yetkililer, ölmelerini ve bölgenin su kaynağını kirletmelerini önlemek için balıkları çıkarmaya karar verdi. Katalonya genelinde, rezervuarlar Nisan ayında yalnızca yüzde 27 seviyesinde bulunuyor. Gelecek hafta, İspanya erken bir sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya duracak.

Ekolojik Geçiş Bakanı Teresa Ribera’ya gore, Fransa’da olduğu benzer biçimde İspanya’da da su mevcudiyeti 2050’ye kadar yüzde 40’a kadar düşebilir.

Potsdam İklim Tesiri Araştırma Enstitüsü’nde hidrolog olan Fred Hattermann, kış yağışlarının bilhassa Akdeniz ülkeleri için fazlaca mühim bulunduğunu söylemiş oldu.

Bu yılki yetersiz yağış ve ince Alp kar örtüsü göz önüne alındığında, “şu anda fazlaca fazla yağış yoksa … o süre esasen bir kuraklık kilitlenir” diye ekledi.

Gene de herhangi bir bahar yağmuru, bu yaz yalnızca su stresini hafifletmeye hizmet edecektir.

Hattermann, Avrupa’nın her yıl büyük bir yeraltı suyu açığıyla başlama kısır döngüsünden çıkması için “neredeyse on senelik yağışlı yıllara ihtiyacımız olacak” uyarısında bulunmuş oldu.

İklim değişikliğinin görevi

Bilhassa iklim değişikliğinin yağış modellerini değiştirmesiyle beraber, bu kadar uzun süreler süresince yağış miktarını anlamak zor olsa gerek. Birkaç uzun vadeli tahminden kabul edilen Alman hava servisinin 2020 tahmini, ülkenin on senenin büyük bir bölümünde daha çok değil, daha azca yağış göreceğini öngörüyor.

Sadece yağış seviyeleri aynı kalsa bile, iklim değişikliği Avrupa’nın her yerinde su mevcudiyetini azaltacaktır.

Kuraklık karmaşık bir olgudur ve suyun yanlış yönetimi yada aşırı tüketimi benzer biçimde birçok unsur rol oynayabilir. Gene de yükselen sıcaklıkların Avrupa’nın su kaynakları üstünde daha çok baskı oluşturacağı kati.

Hattermann, küresel ısınmanın Kıtayı daha kuru hale getirmesinin üç yolu bulunduğunu söylemiş oldu. İlk olarak, ısı ne kadar artarsa, su o denli fazla buharlaşır.

“Bu tek başına onu daha kuru hale getiriyor” dedi. “Temel olarak, buharlaşmadaki artışı telafi etmek için yağışta istikrarlı bir artışa haiz olmamız gerekir.”

İkincisi, iklim değişikliği Avrupa jet akımını zayıflatıyor, bu da hava basıncı sistemlerinin takılıp kalmış olarak, geçen yıl olduğu benzer biçimde uzun soluklu sıcak ve kuru koşullar yada ölümcül 2021 selinde olduğu benzer biçimde uzun soluklu şiddetli yağışlar yaratabileceği anlamına geliyor.

Ve son olarak, Avrupa’nın buzulları ve kar örtüsü, yükselen sıcaklıklar yardımıyla hızla küçülüyor ve Ren, Tuna, Rhône yada Po benzer biçimde büyük nehirleri dirimsel kaynaklardan yoksun bırakıyor.

Avrupa Komisyonu Ortak Araştırma Merkezi’nde kıdemli bir araştırmacı olan Andrea Toreti, bu yıl eriyik suyunun Avrupa’nın su rezervuarlarına katkısı “hakkaten normalden fazlaca daha azca olacak” dedi. “Bundan dolayı 2023, geçen yıldan daha kötüydü – ve son 10 yıla bakıldığında bu aslına bakarsanız en kötüsüydü ve şimdi daha da fena.”

Toreti’ye gore bu yaza girerken İspanya, cenup Portekiz, İtalya ve Fransa bilhassa savunmasız görünüyor.

Sadece Polonya ve Bulgaristan, Romanya, Yunanistan benzer biçimde öteki bölgeler kuraklık için uyarı koşulları gösteriyor” dedi. Avrupa Kuraklık Gözlemevi, İskandinav devletlerinde su stresini de gösteriyor.

Hattermann, Almanya’da kuraklık sıcak noktası olan Brandenburg’da son aylarda ortalamanın üstünde yağış yaşandığını ve buna karşın yeraltı su seviyelerinin geçen yıla gore daha düşük bulunduğunu kaydetti.

Yağan yağmura karşın hava durumu düzelmedi aksine daha da kötüye gitti” dedi.

Harekete geçmek

Avrupa yavaş yavaş tehdide uyanıyor.

Geçen yazın ziraat, enerji ve endüstri dahil olmak suretiyle sektörler üstündeki yıkıcı etkilerinden yaralanan başkentler, mevcut ve beklenen kıtlıklara cevap taslakları hazırlamak için çabalıyorlar.

Bu ayın başlarında İtalya, tuzdan arındırma tesisleri de dahil olmak suretiyle su altyapısındaki bürokrasiyi azaltan bir kuraklık kararnamesi yayınladı. İspanya, Ocak ayında yeni bir su yönetim planları seti yayınladı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un yeni ulusal su yönetimi stratejisi, on senenin sonuna kadar toplam su tüketimini yüzde 10 azaltmayı hedefliyor. Plan kapsamında, her sektörden su kullanımlarını azaltmak için teklifler hazırlaması istenecek.

Almanya’nın Mart ayında kabul edilen stratejisi, 2050 yılına kadar 10 alanda su kullanımını “sürdürülebilir” hale getirmeye yönelik adımların yanı sıra 2030 yılına kadar uygulanacak 78 önlemden oluşan bir sıralama içeriyor.

Sadece eleştirmenler, ülkelerin, azalan su mevcudiyetinin etkilerini artıran, Kıta genelinde hala bolca oranda bulunan yetersiz kaynak yönetimini ele almak için fazlaca azca şey yaptığını öne sürüyor. Sektöre gore, Avrupa’nın içme suyunun dörtte birinin sızdıran boru hatlarında kaybolduğu tahmin ediliyor.

Twitter’da İtalyan Yeşiller politikacı ve eski MEP Eleonora Evi patlatılmış hükümetinin ülkedeki su krizinin kökenini ele almama planı. Yetkili, hükümetin ağaçlandırmaya ve sızıntılardan meydana gelen içme suyu kaybını durdurmak için politikalara odaklanması icap ettiğini söylemiş oldu.

Avrupa iklim gözlem servisi Copernicus’un müdür yardımcısı Samantha Burgess, “Açıkçası, su sınırı olan bir kaynak ve biz cemiyet olarak bu sınırı olan deposu yönetmede kim bilir mümkün olmasıyla birlikte etkili olamadık” dedi.

su savaşları

Ayrıca, suyu yönetmek – ve ona kimin erişeceğine karar vermek – Kıta genelinde siyasal bir meseleye dönüşüyor.

Geçen yaz İngiltere, Fransa, İspanya ve İtalya’da su kullanımı kısıtlamaları getirildi ve bu da gezim altyapısı, büyük endüstriyel tesisler ve ziraat için su kullanımına öncelik verilmesi mevzusunda sual işaretleri yarattı.

Bazı belediyeler halihazırda yeni kısıtlamalarla karşı karşıyadır, diğerlerinde ise hiçbir süre kaldırılmamıştır. Katalonya kısa sürede, ziraat için su tüketiminde mecburi yüzde 40’lık bir azalma da dahil olmak suretiyle sınırlar koydu.

Cenup Almanya’da su mevzusundaki yasal anlaşmazlıklar son yirmi yılda ikiye katlandı. Ve Fransa’da, çevreciler ile çiftçiler içinde geçen ay su depolarının inşaatı sebebiyle yaşanmış olan gerilim şiddetli çatışmalara yol açtı.

Rezervuarlar, kışın yeraltı suyunu pompalayarak yazın ondan sonra yazın sulama için kullanılabilecek şekilde çiftçilerin yazın daha kuru koşullarla yüzleşmesine destek olmayı amaçlıyor, sadece yeşil gruplar, sektörün su kullanımını azaltmak için adımlar atması icap ettiğini söylüyor.

Fransa’da Yeşiller Partisi Genel Başkanı Marine Tondelier, isminde rezervuarlar “haksız” ve “su kaynağının çoğunluğun pahasına birkaç şahıs tarafınca tahsis edilmesi ve özelleştirilmesi”.

İspanya’nın Endülüs bölgesinde, iktidardaki merkez sağ Halk Partisi ve aşırı sağcı Vox’un UNESCO tarafınca korunan Doñana sulak alanlarının yakınında sulamayı artırma planları, çevreciler ve karşıcılık partileri içinde öfkeye yol açtı.

Bu ayın başlarında aşırı sol Podemos partisinden Maribel Mora dökülmüş Endülüs’ün başbakanının parlamento başkanına bir bardak kum, tartışmalı yasa tasarısı geçerse Doñana’nın “çöl benzer biçimde” görüneceğini savundu.

Hattermann, “İnsanlar bunu hissediyor” dedi. “Dağıtım mevzusundaki savaşım şimdiden birazcık başladı.”