admin Arshan Barzani, Yale Law Journal’ın editörlüğünü yapmış olduğu Yale Law School’da öğrencidir. Yazıları Wall Street Journal ve Lawfare şeklinde gösterim organlarında yer aldı ve “Chronicles of Caesar’s Wars” adlı kitabı, Napolyon’un Julius Caesar tarihinin ilk çevirisi.
Ukrayna bayrağı görmeden Gürcistan’da oldukça uzağa gitmek olanaksız.
Mavi ve sarı, e-posta imzalarını ve otel faturalarını, şık Tiflis şarap barlarının menülerini ve kırsal kulübelerin duvarlarını süslüyor. Kaba duvar yazıları Rus tatilcileri çantalarını toplamaya çağırırken, bir restoranın kapısındaki pankart Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in hayranlarını yasaklıyor – içeride masalar dolu.
Rusya, 2008’de beş günlük bir muharebede Gürcistan’ın 5 hektardan 1’ini fethetti ve bu toprakları – uzun süredir huzursuz olan Abhazya ve Cenup Osetya’yı – başkentten otomobille bir tek bir saat uzaklıkta konuşlanmış birlikleriyle bugün hala elinde tutuyor.
Bu savaşın, Rusya’nın intikamcı triosunun yalnızca ilki olduğu ortaya çıktı, arkasından 2014’te Kırım’ın ilhakı ve Moskova’nın görünüşte etnik azınlıkları korumak için çaba sarfetmek için her fırsatta bir komşunun topraklarına müdahale etmiş olduğu şu anda Ukrayna’da devam eden cenk geldi – fakat gerçekte Batı hırsını cezalandırmak için.
O halde, 10 Gürcüden dokuzunun Ukrayna’yı desteklemesi ve Rusya’yı büyük bir tehdit olarak görmesi şaşılacak bir şey değil. Gizem, seçilmiş hükümetlerinin niçin bunu yapmadığıdır.
İktidardaki Gürcü Rüyası partisi şu anda Rusya’ya yaptırım uygulamayı yada Ukrayna’yı silahlandırmayı reddediyor; Gürcülerin Ukrayna’daki bin kişilik Gürcü Ulusal Lejyonu’na katılmasını engelledi ve Putin’i eleştirenlerin ülkeye tekrardan girmesini engelledi. Ayrıca, Gürcistan’ın kendisi de yaptırım uygulanan mallar için bir merkez haline geldi ve Rusya’ya giden eski askeri otoyolda gizlice ilerledi.
Ve hükümet yetkilileri, kendi yaptırımlarını uygulamasalar bile, Batı yaptırımlarını uyguladıkları mevzusunda ısrar etseler de, Washington o denli güvenli değil. Ne de olsa Gürcistan aşılmaz sınırlarıyla tanınmıyor. 2021’de, eski Gürcistan cumhurbaşkanı ve Ukrayna valisi Mikheil Saakaşvili, bir ekşi krema kabında gizlice ülkeye geri döndü. Şimdi gözaltına alındı ve iddiasına gore Tiflis’teki bir hastanede zehirlendi.
Sadece Gürcü Rüyası politikacıları, Ukrayna’ya verdikleri ılımlı desteğin sağduyu bulunduğunu söylüyor. Gürcistan ufak, bir tek 32 yaşlarında bağımsız ve onu kuzeyde ve doğuda karadan, batıda denizden ve güneyde Ermenistan’daki üssünde çevreleyen ayıyı ısıramayacak kadar dişsiz.
Partinin, ülkenin Sovyet sonrası tarihindeki tek barışçıl on yıla da başkanlık etmekten gurur duyması – onlarca kere müjdelediği bir başarı – Avrupa Birliği’nin Gürcistan’ı altında cenk başlattığını düşündüğü Saakashvili’nin asabiliğiyle oldukça hoş bir karşıtlık oluşturuyor. 2008’de Rusya. Batı’nın unutmuş olduğu bir netice.
Tüm bunların içinde bazı Gürcü Rüyası üyeleri de Rusya’nın kazandığını düşünüyor. Mevzunun hassasiyeti sebebiyle bir milletvekili, isminin açıklanmaması kaydıyla bana, ülkenin harap olmuş ekonomisine ve cenk alanındaki kayıplarına işaret ederek, “Ukrayna totaliter bir kıç devlet olma yolunda” dedi. “30 senelik bir ülkeyiz. Rusya yüzlerce senedir bir ülke ve daha yüzlerce yıl daha burada olacak.”
Buradaki mantık, Putin Ukrayna’da galip gelirse, Gürcistan’ın onu haklı olarak yatıştıracağı şeklindedir. Kaybederse ve itibarını kurtarmak zorunda kalırsa, bunu NATO üyesi olmayan zayıf bir komşuyu salgın etmekten daha iyi ne olabilir?
Sadece Gürcü Rüyası’nın argümanına daha yakından bakın ve boşluklar var.
Tiflis merkezli fikir tankeri Shota Utiashvili’ye gore, Rusya’ya boyun eğmek savaşın patlak vermesinde mantıklı olabilirdi, sadece Ukrayna’da çıkmaza girdikten sonrasında değil. Bakhmut’u alacak insan gücü ve ateş gücü bulmaya çalışan Rusya, o zamandan beri Abhazya ve Cenup Osetya’dan 2.000 askerini geri çekti ve yeni bir cephe açması pek mümkün değil.
Öteki cephe hattı ülkeleri, bağımsızlıklarını duyuru etmek için bu dikkat dağınıklığından yararlandı. Rusya’nın da işgal etmiş olduğu, şantajlar yapmış olduğu, boyun eğdirdiği Moldova, Ukrayna’ya sahiplenmiş ve AB aday statüsü ile ödüllendirilmiştir. Finlandiya tarafsızlığını NATO üyeliği karşılığında takas etti. Sovyet sonrası bir müdafa bloğunun üyesi olan Ermenistan bile Rusya ile askeri tatbikatlarını iptal etti ve bunun yerine bir Avrupa gözlem misyonunu çağrı etti.
Kim bilir en büyük sual, Gürcü hükümetinin niçin bu kadar popüler olmayan bir siyaset izlediğidir. Siyasal muhaliflerini yargılayan, seçimlere hile karıştıran ve yargı bağımsızlığını elinden alan bir parti olan Georgian Dream, büyük bir siyasal cesaret eylemi gerçekleştirmiş oldu ve seçimlerden bir yıl ilkin hoşlanılmayan bir dış politikaya bağlı kaldı, bunların tümü ihtimaller içinde olmayan uzun vadeli bir tehdidi yatıştırmak içindi. ?
Birçok Gürcü bundan kuşku ediyor.
Bunun yerine, iktidar partisinin ülkeye değil, Georgian Dream’i kurmadan ve 2012’de başbakan olarak vazife yapmadan ilkin Rus bankacılığı, eczacılık ve ziraat sektörlerinde tecim yaparak Gürcistan’ın en büyük cüzdanını satın alan milyarder efendisi Bidzina Ivanishvili’ye hizmet ettiğini iddia ediyorlar. .
Sadece 2021’den beri Ivanishvili, siyaseti bıraktığını iddia ederek ortadan kayboldu, zamanını ve parasını Karadeniz’deki ağaçlara ve hayvanlara olan sevgisini beslediği multimilyon dolarlık bir dendroloji parkına harcadı. Sadece Gürcü Rüyası uzmanları iplerin hala onun elinde bulunduğunu kabul ediyor. Kim bilir eski çalışanlarından bazıları parlamentoda oturduğunda söylendiği kadar kolay.
Gene de Gürcistan’daki pek oldukça şahıs – kamuya açık konuşma yetkileri olmadığı için adının açıklanmaması koşuluyla konuştuğum Batılı bir dış ilişkiler uzmanı da dahil olmak suretiyle – Ivanishvili’nin Kremlin’e yanıt verip vermediğini merak ediyor.
Dış politikası popüler olmayan bir halde Rusya yanlısı olmakla kalmıyor, bununla birlikte Rus medyası onu ve dostlarını rahat bırakıyor. Merhum Rus oligark Boris Berezovsky 2012’de “İvanişvili’nin Rusya’da bir problemi olmadığını biliyorum. Benim için bu, iş adamının Rus hükümeti tarafınca belirlenen kurallara gore oynadığı devamlı doğru bir kriterdir.”
İvanişvili ise tüm Rus varlıklarını sattığını iddia ediyor, sadece Internasyonal Şeffaflık Örgütü’ne gore aslına bakarsak ülkede minimum 10 şirketi elinde tutuyor. Gürcü bir iş adamı bana “Rusya’dan milyarlarca dolarla çıkarsan, sana haiz olurlar” dedi.
Dış güçlere rapor veren politikacılar ile alakalı komplo teorileri elbet eski bir şapka. Sadece Kremlin’in ayak izinin yaygın ve kalıcı olduğu Rusya’nın “yakın çevresinde” bu tür iddialar daha fazlasını ifade ediyor.
Sadece geçen ay, Gürcü Rüyası nihayet Rusya yanlısı politikalarında oldukça ileri gitti ve fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurt dışından alan medya müesseselerinin ve STK’ların “yabancı tesir ajanları” olarak kaydedilmesini ve hapisle tehdit edilmesini gerektiren bir yasa tasarısı çıkardı. İtaat etmeyenler için vakit. Rusya’da benzer bir yasa sivil toplumu susturmuştu.
Önde gelen STK’lar yasaya itaatsizlik sözü verdiği için on binlerce Gürcü, AB ve Gürcü bayrakları sallayarak ve kalabalık denetim sirenlerinin kakofonisinde dans ederek protesto amacıyla Tiflis sokaklarını doldurdu. Ve takip eden üç gün süresince, Gürcü hükümeti ağır baskı altındaki hükümetlerin yaptığını yapmış oldu: Sağlam durmakta ısrar etti, sonrasında pes etti.
Kim bilir burada Putin’in parmağı vardı – ne de olsa Abhazya, Sırp Cumhuriyeti ve Kırgızistan’daki Rus yanlısı hükümetler son aylarda benzer yasalar çıkardılar. Ya da Gürcü Rüyası yasa tasarısının yasalaşmasa bile STK’ları “yabancı gizmen” sıfatıyla lekeleyeceğini hesapladı. Her halükarda, ülkenin AB’ye üyelik başvurusunu ve bununla beraber Gürcistan’ın gerçek hayallerini – yok etmese bile – tehlikeye atacağı kesindi.
Ve batı yolundan açıkça ayrılmaya cesaret edemeyen bir parti için, kim bilir sorun tam olarak buydu.
